Nhìn nơi
khác khi tìm cách thu
Dai dẳng một địa chỉ nhiều nơi cứ chăm chăm nhắm đến mỗi khi
nghĩ cách thu tiền, nhất là tiền thuế: tài khoản ngân hàng. Khi đề xuất sửa đổi
bổ sung Luật Quản lý thuế, Bộ Tài chính đưa vào dự thảo nội dung luật sẽ giao
cho Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để hướng dẫn các ngân hàng
thương mại trước khi chuyển tiền thanh toán từ các tổ chức, cá nhân trong nước
cho các bên cung cấp dịch vụ nước ngoài phải khấu trừ số thuế mà bên cung cấp dịch
vụ nước ngoài phải nộp vào ngân sách.
Hiện nay những doanh nghiệp chạy chiến dịch quảng cáo trên Facebook,
Google, YouTube đều phải tự khấu trừ thuế nhà thầu (gồm 5% thuế thu nhập doanh
nghiệp và 5% thuế giá trị gia tăng) trước khi chi trả cho Facebook hay Google. Động
lực ở đâu để họ khấu trừ? Đó là bởi nếu làm đúng quy định, khoản chi này sẽ được
xem là chi phí hợp lệ và được trừ vào thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp. Các
khách sạn, khu nghỉ dưỡng hiện đang nhờ các trang mạng như Booking.com, Agoda,
Expedia… bán phòng giùm cũng phải nộp thuế nhà thầu thay cho các nơi này.
Nay theo tinh thần của dự thảo Luật Quản lý thuế, doanh nghiệp
trong nước được miễn trách nhiệm khấu trừ này mà chuyển sang cho các ngân hàng
thương mại nơi có tài khoản thanh toán của các dịch vụ liên quan!
Thật không hiểu nổi vì sao Bộ Tài chính lại muốn làm phức tạp
hóa một vấn đề tưởng đâu đã rõ. Trước hết tài khoản ngân hàng của doanh nghiệp
hay cá nhân là một nơi bất khả xâm phạm; không ai ngoài chủ tài khoản được quyền
yêu cầu ngân hàng thương mại nhón tay lấy bất kỳ khoản tiền nào trong tài khoản
được, trừ phi đó là lệnh của tòa án, thi hành một phán quyết nào đó. Trên cơ sở
nào cơ quan thuế yêu cầu ngân hàng thương mại khấu trừ thuế từ tài khoản? Ngay
cả tòa án trước tiên cũng thường ra lệnh phong tỏa tài khoản, tức đóng băng tài
khoản chứ không phải đụng chạm, xử lý các khoản tiền cụ thể trong tài khoản.
Ngược lại, thuế nhà thầu mà doanh nghiệp hiện đang nộp thay
cho các nơi cung cấp dịch vụ nước ngoài là theo đúng thông lệ quốc tế, tên gọi
loại thuế này (withholding tax) cũng cho thấy bản chất “giữ tiền lại giùm cho
nhà nước”. Nếu cần sửa đổi, bổ sung là sửa đổi bổ sung các quy định để doanh
nghiệp dễ dàng hợp thức hóa khoản chi trả này chứ không phải chuyển trách nhiệm
khấu trừ cho nơi khác.
Tương tự như thế Bộ Giao thông, trong dự thảo sửa đổi Luật
Giao thông đường bộ cũng đề xuất chủ ô tô phải có tài khoản ngân hàng để dễ
trích tiền xử phạt vi phạm giao thông, nhất là các khoản phạt nguội. Giả thử chủ
ô tô có tài khoản ngân hàng và bị phạt vượt đèn đỏ, liệu ngân hàng thương mại
nơi mở tài khoản có mạnh dạn chuyển khoản tiền phạt cho kho bạc nhà nước khi
chưa có lệnh của chủ tài khoản?
Trong khi đó không thiếu gì cách để buộc chủ ô tô phải nộp
phạt đầy đủ trước khi được sử dụng xe, như nhờ bên đăng kiểm làm một chốt chặn,
xe chưa nộp phạt chưa được đăng kiểm hay mở rộng ra, xe chưa nộp phạt chưa được
nộp phí sử dụng đường bộ. Để xử lý nghiêm những ai chây lười có thể áp dụng mức
phạt cao cho những khoản phạt nộp trễ hạn, mục đích làm sao cho người chủ xe phải
nhanh chóng đi nộp phạt hơn là nghĩ đến con đường trừ thẳng từ tài khoản ngân
hàng.
Thu thuế hay thu tiền nộp phạt là mối quan hệ giữa cơ quan
nhà nước và tổ chức hay cá nhân. Tài khoản ngân hàng là mối quan hệ giữa tổ chức
hay cá nhân với ngân hàng thương mại. Hai mối quan hệ này tách biệt nhau, không
thể nối chúng lại với nhau bằng mệnh lệnh hành chính.
