Mua máy bay đi
dự festival
Giả dụ có một liên hoan thanh
niên toàn thế giới được tổ chức ở một nước Nam Mỹ. Ban tổ chức và các đoàn tham
dự có bao giờ lo chuyện kiếm đủ tiền để mua nhiều chiếc máy bay chở mọi người
đến dự liên hoan? Không hề, họ chỉ cần mua vé máy bay của các hãng và lo nội
dung liên hoan sao cho thiết thực, hấp dẫn và đúng nhu cầu của thanh niên.
Cái ví dụ khá kỳ quặc nói trên
là nhằm so sánh với chuyện Đoàn Thanh niên đang có kế hoạch xây dựng một mạng
xã hội cho riêng mình, một hành động tương tự việc xoay tiền mua nguyên các
chiếc máy bay, thay vì tập trung vào nội dung, hình thức, các yếu tố lôi cuốn thanh
niên đến với mạng này.
Trả lời phỏng vấn báo Tuổi Trẻ, Bí thư Trung ương Đoàn Dương
Văn An cho biết mục tiêu của việc xây dựng mạng xã hội là “mong muốn sẽ có thêm
công cụ truyền thông để chuyển tải thông tin từ trên xuống dưới xuyên suốt hơn,
đáp ứng nhu cầu thông tin, giao lưu trên mạng của thanh niên, làm cho những
thanh niên trên các vùng miền, địa bàn gần nhau hơn”. Một mục tiêu khác là “thông
qua mạng, thanh niên, các cơ sở Đoàn có thể học hỏi kinh nghiệm, học tập lẫn
nhau để phát triển phong trào hiệu quả. Đoàn cũng mong muốn sẽ thông qua mạng
xã hội xây dựng các hệ thống quản lý đoàn viên, cán bộ Đoàn, xây dựng cơ sở dữ
liệu phục vụ công tác Đoàn...”
Internet là một phương tiện giúp
mọi người kết nối với nhau chứ bản thân nó không phải là cứu cánh. Trên nền
phương tiện khổng lồ này hiện đã có rất nhiều công cụ giúp việc kết nối dễ dàng
hơn, thuận lợi hơn tùy vào mục đích của người dùng, tương tự như các chuyến bay
của các hãng hàng không. Ví dụ để chuyển thông tin từ trên xuống dưới xuyên
suốt thì điều mà Đoàn Thanh niên cần không phải là một công cụ mạng xã hội mà
là một trang web thông tin, tương tự như hệ thống 11 cơ quan báo chí của Trương
ương Đoàn. Muốn các cơ sở Đoàn học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau thì chỉ cần chọn
một mạng xã hội đang có sẵn rồi dùng nền tảng đó để giao lưu như hàng triệu
người đang giao lưu trên các mạng xã hội này. Muốn xây dựng hệ thống quản lý
đoàn viên thì cái mà Đoàn Thanh niên nhắm tới là một cơ sở dữ liệu, cũng xây
dựng dễ dàng trên nền tảng các phần mềm thương mại có sẵn. Muốn tổ chức thi
online thì làm một trang web tương tác… Nói tóm lại, tùy từng mục đích cụ thể, Đoàn
có thể chọn các công cụ có sẵn để phục vụ cho mình một cách tiết kiệm nhất. Vấn
đề quan trọng hơn là nội dung chuyển tải bằng các công cụ đó, chứ không phải
bản thân cái công cụ mà nghe đâu dự kiến phải tốn đến 200 triệu đô-la để xây
dựng.
Các yếu tố cạnh tranh để thu hút
thanh niên đến với mạng xã hội của Đoàn, yếu tố kiểm soát thông tin, yếu tố
dùng mạng xã hội để tạo sự sôi nổi, lan tỏa nhanh hơn, mạnh hơn đến với đông
đảo thanh niên đều không phụ thuộc vào việc Đoàn có mạng riêng của mình hay
không mà phụ thuộc vào chất lượng thông tin chuyển tải.
Ngay cả kỹ thuật xây dựng sự
tương tác, cơ sở dữ liệu, quản trị người dùng sao cho có hiệu quả nhất cũng nên
được Đoàn gọi thầu bên ngoài (outsource), vừa chuyên nghiệp, được giá tốt nhất,
vừa tận dụng được chất xám của xã hội.
Việc xây dựng mạng xã hội cho
Đoàn Thanh niên hiện mới chỉ dừng ở chủ trương; một bộ phận sẽ được giao việc nghiên
cứu, đề xuất các giải pháp gồm các yếu tố nội dung, công nghệ, cách thức tổ
chức thực hiện, con người, kinh phí... Rất mong Trung ương Đoàn phân biệt được
giữa phương tiện và mục đích để tập trung vào chuyện cần tập trung và không
tiêu tốn tiền, “mua nguyên chiếc máy bay trong khi nhu cầu chỉ là đi dự liên
hoan quốc tế”.
