My Chau

Mỵ Châu ngồi sau lưng đấy!

Nguyễn Vạn Phú

Tạm thời gác sang một bên việc có nên tham gia vào cuộc bầu chọn Hạ Long làm một trong bảy kỳ quan thiên nhiên của thế giới không, cách các báo đưa tin chuyện Vịnh Hạ Long bị loại khỏi danh sách bầu chọn cho thấy cánh nhà báo chưa sòng phẳng cho lắm.

Báo Tuổi Trẻ số ra ngày 16/4 đưa tin: “Chiều 14-4, ban tổ chức cuộc bình chọn bảy kỳ quan thiên nhiên mới New7Wonders (N7W) đã tạm thời loại vịnh Hạ Long khỏi danh sách bầu chọn vì lỗi vi phạm của một số trang web tại Việt Nam”. Báo cũng cho biết: “hai trang web ở Việt Nam vi phạm một số trong các lỗi: sử dụng logo, hình ảnh của N7W, sao chép nội dung và qui trình bầu chọn từ trang web N7W”.

Đọc đến đây có lẽ mọi người thầm trách trang web nào chơi ẩu quá, dù vô tình hay cố ý, cũng đã làm hại đến uy tín Vịnh Hạ Long. Báo Tuổi Trẻ và hầu hết các báo khác khi đưa tin này không nói rõ đó là những trang web nào. Ít ai biết trang web đầu tiên được N7W nêu tên là http://halong.tuoitre.com.vn/Tianyon/ của chính báo Tuổi Trẻ!

Phải nói ngay chuyện báo Tuổi Trẻ dành riêng một phần trong website của mình để vận động bình chọn cho Vịnh Hạ Long và các thắng cảnh khác của Việt Nam là việc làm vô vụ lợi, ít ra cũng có tác dụng giúp người trong nước biết thêm về các danh thắng của đất nước. Và cũng có thể người viết tin trên không biết báo mình có trang web bị “điểm mặt”.

Chuyện N7W có quyền gạt tên Vịnh Hạ Long ra vì các trang web không liên quan đến ban vận động chính thức hay không cũng đáng lưu ý. Không lẽ bây giờ bất kỳ ai trong số hàng triệu trang web ở Việt Nam lấy logo, hình ảnh của N7W là họ cứ thế gạch tên các danh thắng của Việt Nam ra?

Và trên hết, chuyện bầu chọn của N7W có đáng để cho chúng ta bỏ công sức như trong mấy tháng qua hay không cũng là một vấn đề đáng bàn. Trước đây là có khá nhiều ý kiến không tán đồng cách làm không chuyên nghiệp của N7W, cách bầu chọn mang tính phong trào, khả năng dùng kỹ thuật tin học để “bầu chọn tự động”… Nay việc N7W đòi trang web nào muốn dùng hình ảnh, lô-gô của họ phải trả cho họ 5.000 đô-la Mỹ/tháng cho thấy việc bầu chọn này đâu phải hoàn toàn vô vụ lợi gì. Ngay cả tên trang web bầu chọn có đuôi là .com cũng cho thấy tính thương mại của nó.

Trở lại góc độ đưa tin, Sài Gòn Giải phóng là một trong những tờ báo hiếm hoi có đưa địa chỉ các trang web bị cho là vi phạm. Khổ nổi báo này cũng đưa sai. Địa chỉ website thứ 3 mà Sài Gòn Giải phóng liệt kê theo N7W là: http://www.thanhniennews.com/travel/?catid=7&newsid=37451.

Thoạt đầu người viết tưởng báo Thanh Niên (ấn bản tiếng Anh) cũng rơi vào tình huống tương tự như báo Tuổi Trẻ. Trên số báo ra ngày 16-4, Thanh Niên cũng đưa tin như các báo khác và còn trích nguồn Thông tấn xã Việt Nam: “Ngoài ra ủy ban nói trên (tức Ủy ban Hỗ trợ chính thức cho việc bầu chọn vịnh Hạ Long của Việt Nam) cũng gửi công văn đề nghị Bộ Thông tin - Truyền thông cùng phối hợp để đưa ra những định hướng tuyên truyền và biện pháp xử lý vi phạm của các trang web nhằm sớm đưa vịnh Hạ Long trở lại với danh sách bầu chọn”.

Không lẽ báo này vi phạm mà còn đưa tin về chuyện xử lý vi phạm? Hóa ra không phải, yêu cầu của N7W là chuyện Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), một doanh nghiệp, không được tham gia vận động bầu chọn mà không được phép của họ (hay nói cách khác chưa trả phí cho họ!). Bằng cớ họ nêu ra để “hù dọa” EVN là bản tin đăng trên tờ Thanh Niên (ấn bản tiếng Anh) có địa chỉ nêu trên đưa tin về EVN và chuyện vận động bầu chọn. Chuyện rõ ràng như thế, không biết sao chính Ban vận động tuyên truyền bầu chọn Vịnh Hạ Long, trong công văn gởi Bộ Thông tin-Truyền thông cũng liệt kê nguyên địa chỉ website của tờ Thanh Niên như thể họ vi phạm. Và Thanh Niên cũng đã nhanh nhẩu gỡ bỏ nội dung này trên website của mình.

Cuộc bầu chọn của N7W là một sáng kiến kinh doanh của họ (có thu tiền từ nhiều nguồn khác nhau, đặc biệt là quảng cáo trên một website có rất nhiều người truy cập). Hiệu ứng đến đâu chưa thể nói được. Ví dụ, đến giờ còn ai nhớ bảy kỳ quan thế giới mới mà nơi này bầu chọn vào tháng 7 năm ngoái không? Chúng ta tham gia cũng tốt vì đây là dịp để quảng bá hình ảnh một số thắng cảnh của Việt Nam nhưng có lẽ không nên quan trọng hóa nó quá, không nên mất thì giờ vì nó quá và chắc chắn không nên biến nó thành chuyện mang tầm cỡ quốc gia.